Atabeg, Orta Çağ Türk-İslam dünyasında, bir hükümdarın veya sultanın yanında yetişen ve genellikle askeri veya siyasi danışmanlık görevini üstlenen bir unvandır. Terim, “beyin babası” veya “beylik eğitmeni” anlamına gelir. Atabegler genellikle genç bir hükümdarın eğitimi ve danışmanlığıyla ilgilenirler ve ona yönetim, askeri stratejiler, devlet işleri ve diğer önemli konularda rehberlik ederler. Atabegler, Selçuklu İmparatorluğu gibi Orta Doğu ve Anadolu’da hüküm süren Türk devletlerinde sıkça görülen bir görevdir. Özellikle hükümdarın reşit olmadığı veya deneyimli bir liderin yardımına ihtiyaç duyulduğu durumlarda atabeglerin rolü önemli olmuştur. Atabegler, genellikle bir beylik veya beylik ailesi içinde yetişir ve hükümdara sadakatle bağlıdırlar.
Atabegler, hükümdarın etrafında birçok farklı görevde bulunabilirler. Örneğin, askeri liderlik, ordu komutanlığı, hukuki danışmanlık, devlet yönetimi veya saray işlerinde rol alabilirler. Atabegler, hükümdarın yerine geçebilecek yeteneklere ve bilgi birikimine sahip olabilirler, ancak genellikle hükümdarın yanında bir danışman olarak kalmayı tercih ederler.
Atabeglik geleneği, İslam dünyasında farklı dönemlerde ve farklı bölgelerde farklı şekillerde ortaya çıkmıştır. Bu nedenle, atabeglerin rolü ve yetkileri döneme ve bölgeye bağlı olarak değişebilir. Ancak genel olarak atabegler, hükümdarın güvenilir danışmanları ve destekçileri olarak bilinirler.